before after during while

before, during and after

prepositions ေတြျဖစ္တဲ့ before, after, during နဲ႔ while အေၾကာင္းေတြကို ၾကည့္ၾက ရေအာင္ေနာ္။ ပထမဆုံးအေနနဲ႔ before, during နဲ႔ after ကို အရင္ၾကည့္ၾကမယ္။

§  before = မတိုင္ခင္၊ မတိုင္မီ

§  during = အေတာအတြင္း။ အခ်ိန္အတြင္း

§  after = ျပီးေနာက္

          ဒီအဓိပၸာယ္ေတြရတယ္ဆိုတာ သိမယ္ေနာ္။ ပုံေလးကို ၾကည့္ပါဦး။ 

ပထမဆုံးပုံမွာ လက္မွတ္ဝယ္တဲ့ေနရာကို ျပထားတယ္။ ဒါဆိုရင္ ရုပ္ရွင္မစခင္ေပါ့။ မတိုင္မီဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္အတြက္ before သုံးရမယ္။ before the film (ရုပ္ရွင္မတိုင္မီ/ရုပ္ရွင္မစခင္)။ ဒုတိယပုံမွာေတာ့ ရုပ္ရွင္ျပေနျပီ။ ျပီးေတာ့မျပီးေသးဘူး။ ရုပ္ရွင္အတြင္း (during the film) လို႔ ေျပာရမွာေပါ့။ ေနာက္ဆုံးပုံမွာကေတာ့ ရုပ္ရွင္ရံုကေနေတာင္ ျပန္ထြက္ေနျပီ။ ရုပ္ရွင္ျပီးလို႔ ထြက္တာမဟုတ္လား။ after the film (ရုပ္ရွင္ျပီးေနာက္) လို႔ ေျပာမယ္။

ဥပမာေတြနဲ႔ ျပည့္ျပည့္စုံစုံ ၾကည့္ၾကမယ္။

§  Everybody feels nervous before exams.

စာေမးပြဲေတြမတိုင္ခင္မွာ လူတိုင္းက ရင္ဖိုစိတ္လႈပ္ရွားၾကတယ္။

§  I feel asleep during the film.

ကြ်န္တာ္က ရုပ္ရွင္ျပေနစဥ္အတြင္းမွာ အိပ္ခ်င္တယ္။

§  We were tired after our visit to the museum.

ကြ်န္ေတာ္တို႔က ျပတိုက္ကို သြားျပီးေနာက္ ပင္ပန္းသြားခဲ့တယ္။

before, while and after

ဒီတစ္ခါမွာေတာ့ before, while နဲ႔ after ကို ၾကည့္မယ္။ while က “စဥ္တြင္” လို႔ အဓိပၸာယ္ရပါတယ္။ ပုံေလးကို ၾကည့္ရေအာင္။

ပထမပုံမွာ တင္းနစ္ကြင္းကို လာေနတာေလး ျပထားတယ္။ တင္းနစ္ မကစားရေသးဘူး။ ဒီေတာ့ before we played (တို႔ မကစားခင္) လို႔ ေျပာတယ္။ ဒုတိယပုံမွာေတာ့ ကစားေနတာကို ေတြ႔မယ္ေနာ္။ while we were playing (တုိ႔ေတြ ကစားေနစဥ္ေပါ့)။ ေနာက္ဆုံးပုံမွာေတာ့ ကစားျပီးလို႔ အေမာေတာင္ ေျဖေနျပီ။ ဒါေၾကာင့္ after we played (တို႔ေတြ ကစားျပီးတဲ့ေနာက္မွာ) လို႔ ေျပာတယ္။

          ဥပမာေလးေတြနဲ႔ ၾကည့္ရေအာင္။

§  Don’t forget to close the window before you go out.

မင္းအျပင္မထြက္ခင္ ျပတင္းေပါက္ပိတ္ဖို႔ မေမ့နဲ႔။

§  I often fall asleep while I’m reading.

ကြ်န္ေတာ္က စာဖတ္ေနစဥ္မွာ အိပ္ေပ်ာ္သြားေလ့ရွိတယ္။

§  They went home after they did the shopping.

သူတို႔ေစ်းဝယ္ျပီးတဲ့ေနာက္မွာ အိမ္ျပန္ခဲ့တယ္။

during, while and for

        အခုထပ္ျပီး during, while နဲ႔ for အေၾကာင္းကို ၾကည့္မယ္။ ဒီေနရာမွာေတာ့ for က “အတြက္” လို႔ အဓိပၸာယ္မရပါဘူး။ “ၾကာေအာင္” ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္ရတယ္။ သူတို႔ကို ဘယ္လို သုံးစြဲရမလဲ ၾကည့္ၾကရေအာင္။

v  during + noun ပုံစံ သုံးရပါတယ္။ ဥပမာ during the film

v  while + verb  ပုံစံ သုံးရတယ္။ ဥပမာ while I’m reading

ပိုရွင္းသြားေအာင္ နမူနာဝါက်ကို ၾကည့္လိုက္ပါ။

§  We didn’t speak during the meal.

ကြ်န္ေတာ္တို႔ အစားအေသာက္(စားေနစဥ္)အတြင္းမွာ စကားမေျပာခဲ့ၾကဘူး။

§  We didn’t speak while we were eating. (not during we were eating)

ကြ်န္ေတာ္တို႔ အစားအေသာက္စားေနစဥ္မွာ စကားမေျပာခဲ့ၾကဘူး။

ဒီဝါက်ႏွစ္ေၾကာင္းက အဓိပၸာယ္တူေပမဲ့ during + noun ပုံစံသုံးရျပီး while + verb ပုံစံ သုံးရတာ သတိထားပါ။

for ကို ေတာ့ အခ်ိန္အပိုင္းအျခားတစ္ခု (a period of time) နဲ႔ တြဲသုံးဖို႔ သုံးတယ္။ ဥပမာ - for three days, for two hours, for a year စသည္ျဖင့္ သုံးရတာေပါ့။ ဒီပုံစံေလး မွတ္ထားပါ။

v  for + a period of time

ဥပမာ-

§  We played tennis for two hours. (not during two hours)

ကြ်န္ေတာ္တို႔က ႏွစ္နာရီၾကာေအာင္ တင္းနစ္ကစားခဲ့ၾကတယ္။ (during မသုံးရ)

§  I lived in London for a year. (not during a year)

ကြ်န္ေတာ္က လန္ဒန္ျမိဳ႕မွာ တစ္ႏွစ္ၾကာေအာင္ ေနခဲ့တယ္။ (during မသုံးရ)

ေနာက္ထပ္ တစ္ခ်က္ကို မွတ္သားရေအာင္။ before/after + -ing ပုံစံ သုံးလို႔ရပါတယ္။ before going / after eating စတဲ့ ပုံစံမ်ိဳးေပါ့။

နမူနာဝါက်ေတြကို ၾကည့္ရေအာင္။

§  I always have breakfast before going to work. ( = before I go to work)

ကြ်န္ေတာ္က အလုပ္မသြားခင္ နံနက္စာ အျမဲစားတယ္။

§  After doing the shopping, they went home. ( = after they did)

ေစ်းဝယ္ျပီးတဲ့ေနာက္မွာ သူတို႔က အိမ္ျပန္တယ္။

after + -ing/ before + -ing ပုံစံ သုံးရတာေနာ္။ ဆိုပါစို႔ before going / after doing စသည္ျဖင့္ပဲ ေျပာရတယ္။ before to go တုိ႔ after to do တို႔ စသည္ျဖင့္ သုံးလို႔ မရပါဘူး။

ဥပမာ-

§  Before eating the apple, I washed it carefully. (not before to eat)

ပန္းသီးကို မစားခင္မွာ ကြ်န္ေတာ္က ဂရုတစိုက္ ေဆးေၾကာပါတယ္။

§  I started work after reading the newspaper. (not after to read)

ကြ်န္ေတာ္က သတင္းစာဖတ္ျပီးတဲ့ေနာက္မွာ အလုပ္စခဲ့တယ္။

          ကဲ…မ်ားသြားျပီဆိုေတာ့ ရႈပ္ကုန္ျပီလား မသိဘူး။ ျပန္ခ်ဳပ္ျပီး ၾကည့္ရေအာင္။

Ø  ခုလို အဓိပၸာယ္ေတြ ရတယ္။

§  before = မတိုင္ခင္၊ မတိုင္မီ

§  during = အေတာအတြင္း။ အခ်ိန္အတြင္း

§  while = စဥ္တြင္

§  after = ျပီးေနာက္

§  for = ၾကာေအာင္

Ø  during နဲ႔ while က အဓိပၸာယ္ဆင္တယ္။ သုံးစြဲပုံမတူဘူး။ 

§  during + noun

§  while + verb ပုံစံ သုံးတယ္။

Ø  before/ after ရဲ႕ ေနာက္မွာ noun ပုံစံ သုံးလို႔ရသလို -ing ပုံစံ သုံးလို႔လည္း ရတယ္။

Ø  for ကိုေတာ့ အခ်ိန္အပိုင္းအျခားတစ္ခု (a period of time)နဲ႔ တြဲသုံးတယ္။

ဒီေလာက္ဆိုရင္ အေတာ္အသင့္ နားလည္ျပီလို႔ ထင္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္စာအသုံးခ်ျပီး ဘဝ တိုးတက္ႏိုင္ပါေစ။

စည္သူထက္

Ref: Essential Grammar in Use (Raymond Murphy

from…to until since for

ဒီေခါင္းစဥ္မွာပါတဲ့ စကားလုံးေတြက prepositions ေတြပါပဲ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ တစ္ခုခ်င္းစီ အေသးစိတ္ ၾကည့္ၾကရေအာင္။

ပထမဆုံးတစ္ခုအေနနဲ႔ from…to ဆိုတာကို ၾကည့္ၾကမယ္။ “မွ….အထိ” လို႔ ျမန္မာလို အဓိပၸာယ္ရတာေတာ့ သိျပီး ျဖစ္မယ္ေနာ္။ အခ်ိန္တစ္ခုကစျပီး ေနာက္ထပ္အခ်ိန္တစ္ခုအထိ အခ်ိန္အတိုင္းအတာကို ေျပာဖို႔ သုံးပါတယ္။ ဥပမာေလးေတြနဲ႔ ၾကည့္ရေအာာင္။

from…to

§  We lived in Japan from 2003 to 2010.

ကြ်န္ေတာ္တို႔က ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၁၀ အထိ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာေနခဲ့တယ္။

§  I work from Monday to Friday.

ကြ်န္ေတာ္က တနလၤာေန႔ကေန ေသာၾကာေန႔အထိ အလုပ္လုပ္တယ္။

from…to လို႔ မေျပာဘဲ from….until လို႔ သုံးလည္း ရတယ္။ until က “အထိ၊ တိုင္ေအာင္” လို႔ အဓိပၸာယ္ရတယ္။

§  We lived in Japan from 2003 until 2010.

ကြ်န္ေတာ္တို႔က ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၁၀ အထိ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာေနခဲ့တယ္။

until အေၾကာင္းကိုလည္း ဆက္ၾကည့္ရေအာင္။ until က ျမန္မာလိုဆိုရင္ “အထိ၊ တုိင္ေအာင္” လို႔ အဓိပၸာယ္ရတာ ေျပာျပီးျပီေနာ္။

ဒီလိုေတြ သုံးလို႔ရပါတယ္။

·         until Friday - ေသာၾကာေန႔အထိ

·         until December - ဒီဇင္ဘာလအထိ

·         until 3 o’clock - သုံးနာရီထိုးအထိ

·         until I come back - ငါျပန္လာတဲ့အထိ

ဥပမာဝါက်ေတြနဲ႔ တြဲၾကည့္ရေအာင္။

§  They’re going away tomorrow. They’ll be away until Friday.

မနက္ျဖန္ သူတို႔တျခားကို သြားမယ္။ သူတို႔ ေသာၾကာေန႔အထိ တျခားမွာ ရွိေနမယ္။

§  I went to bed early, but I wasn’t tired. I read a book until 3 o’clock.

ကြ်န္ေတာ္က အိပ္ရာေစာေစာဝင္ခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ ကြ်န္ေတာ္ မပင္ပန္းခဲ့ပါဘူး။ ကြ်န္ေတာ္ သုံးနာရီထိုးတဲ့အထိ စာအုပ္တစ္အုပ္ကို ဖတ္ခဲ့တာ။

§  Wait here until I come back.

ငါျပန္လာတဲ့အထိ ဒီေနရာမွာ ေစာင့္ေနပါ။

          till က until နဲ႔ အဓိပၸာယ္အတူတူပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ until မသုံးဘဲ till သုံးလို႔လည္း ရတယ္။

        till = until

§  Wait here till I come back.

ငါျပန္လာတဲ့အထိ ဒီေနရာမွာ ေစာင့္ေနပါ။

ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္ရေအာင္။

§  “How long will you be away?” “Until Monday.”

“တျခားမွာ ဘယ္ေလာက္ၾကာေအာင္ ေနမွာလဲ” “တနလၤာေန႔အထိေပါ့”

          ဒီအျပန္အလွန္ေျပာစကားကို ၾကည့္ရင္ ဒီေန႔ကစျပီး တနလၤာေန႔အထိ ေနမယ့္သေဘာကို ေတြ႔မယ္ေနာ္။ ေနာက္ထပ္ အျပန္အလွန္စကားနဲ႔ ႏိႈင္းယွဥ္လိုက္မယ္။

§  “When are you coming back?” “On Monday.”

“ခင္ဗ်ား ဘယ္အခ်ိန္ ျပန္လာမွာလဲ” “တနလၤာေန႔မွာ”

          ဒီစကားမွာေတာ့ ျပန္လာမယ့္ရက္က တနလၤာေန႔ တိတိက်က်ျဖစ္ေၾကာင္းေတြ႔ရမယ္။ ဘယ္ေန႔ကစျပီး ဘယ္ေန႔အထိဆိုတဲ့ သေဘာမပါပါဘူး။

ေနာက္ထပ္တစ္ခုအေနနဲ႔ since အေၾကာင္းကို ၾကည့္ရေအာင္။ since ဆိုတာ ျမန္မာလို “ကတည္းက” လို႔ အဓိပၸာယ္ရတယ္။ အတိတ္ကာလ အခ်ိန္တစ္ခုနဲ႔ တြဲသုံးတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကတည္းက (ခုထိ) ဆိုတဲ့ သေဘာေပါ့။

v  since + a time in the past (to now)

since ကို present perfect ေနာက္မွာ သုံးရတယ္။ (We use since after the present perfect.) Present perfect ဆိုတာ သိတယ္ေနာ္။ have been/ have done စသည္ျဖင့္ has/have + V₃ ပုံစံပါ။

ဒီလိုေတြ သုံးၾကပါတယ္။

·         since Monday - တနလၤာေန႔ကတည္းက

·         since 1998 - ၁၉၉၈ ခုႏွစ္ကတည္းက

·         sicne 2.30 - ၂.၃၀ ကတည္းက

·         since I arrived - ကြ်န္ေတာ္ေရာက္ကတည္းက

ဥပမာေတြ ၾကည့္ရေအာင္။

§  Joe is in hospital. He has been in hospital since Monday. ( = from Monday to now)

ဂ်ိဳးက ေဆးရံုမွာ။ သူက တနလၤာေန႔ကတည္းက ေဆးရံုတက္ေနရတာ။ (=တနလၤာေန႔ကေန အခုထိ)

§  Sue and Dave have been married since 1998. ( = from 1998 to now)

ဆူးနဲ႔ ေဒ့ဗ္က ၁၉၉၈ ခုႏွစ္ကတည္းက လက္ထပ္ထားတာ။ (=၁၉၉၈ ကေန ခုထိ)

§  It has been raining since I arrived.

ကြ်န္ေတာ္ေရာက္ကတည္းက မိုးရြာေနတာ။

          ႏိႈင္းယွဥ္ၾကည့္ရေအာင္။

§  We lived in Japan from 2003 to 2010.

We lived in Japan until 2010.

ကြ်န္ေတာ္တို႔က ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၁၀ အထိ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာေနခဲ့တယ္။

ကြ်န္ေတာ္တို႔က ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္အထိ ေနခဲ့တယ္။

§  Now we live in Canada. We came to Canada in 2010.

We have lived in Canada since 2010.  ( = from 2010 until now)

အခု ကြ်န္ေတာ္တို႔ ကေနဒါႏိုင္ငံမွာ ေနၾကတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္မွာ ကေနဒါႏိုင္ငံကို လာခဲ့တယ္။

ကြ်န္ေတာ္တို႔ ကေနဒါႏိုင္ငံမွာ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ကတည္းက ေနလာၾကတာ။ (၂၀၁၀ ကေန ခုထိ)

          အခ်ိန္အပိုင္းအျခားတစ္ခုနဲ႔ သုံးဖို႔ဆိုရင္ since သုံးလို႔မရဘဲ for သုံးရပါတယ္။ ဥပမာ three days/ ten years စတာေတြက အခ်ိန္အပိုင္းအျခားမဟုတ္လား။ ဒါမ်ိဳးကို since three days လို႔ ေျပာလို႔ မရဘူး။ for three days လို႔ ေျပာရတယ္။

§  Joe has been in hospital for three days. (not since three days)

ဂ်ိဳးက ေဆးရံုတက္ေနရတာ သုံးရက္ရွိျပီ။

for ကို သုံးစြဲပုံ အေသးစိတ္ ထပ္ၾကည့္ၾကမယ္။ ဒီလိုမ်ိဳး သုံးလို႔ရပါတယ္။

v  for + a period of time

·         for three days - သုံးရက္ၾကာေအာင္

·         for ten years - ဆယ္ႏွစ္ၾကာေအာင္

·         for five minutes - ငါးမိနစ္ၾကာေအာင္

·         for a long time - အခ်ိန္အၾကာၾကီး ၾကာေအာင္

ဥပမာ-

§  Gary stayed with us for three days.  

ဂယ္ရီက ကြ်န္ေတာ္တို႔နဲ႔ သုံးရက္ၾကာ ေနခဲ့တယ္။

§  I’m going away for a few weeks.

ကြ်န္ေတာ္က ရက္သတၱပတ္အနည္းငယ္ၾကာေအာင္ တျခားသြားမယ္။

§  I’m going away for the weekend.

ကြ်န္ေတာ္က စေန၊တနဂၤေႏြမွာ တျခားသြားမယ္။

§  They’ve been married for ten years.

သူတို႔အိမ္ေထာင္ျပဳထားတာ ဆယ္ႏွစ္ၾကာျပီ။

ဒီေလာက္ဆိုရင္ သိသင့္သိထိုက္တာေတြ နားလည္ေလာက္ျပီလို႔ ထင္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္စာအသုံးခ်ျပီး ဘဝတိုးတက္ႏိုင္ပါေစ။

စည္သူထက္

Ref: Essential Grammar in Use (Raymond Murphy)