Reported Speech အေၾကာင္း တေစ့တေစာင္း

          Reported speech အေၾကာင္းကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ေတြ ကိုးတန္း၊ ဆယ္တန္းေတြမွာ တြင္တြင္သင္ရ၊ ေျဖရတယ္။ ဒါေပမဲ့ အခ်ိန္၊ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ သင္ယူႏိုင္စြမ္းအရ ျပည့္ျပည့္စုံစုံမသင္ႏိုင္ဘဲ ပုံေသနည္းေလးေတြ ေပးျပီး သင္ရတာေပါ့။ ဒီစာကေတာ့ တခ်ိဳ႕ ဆရာမငယ္ေလးေတြက သူတို႔ သိထားတဲ့အခ်က္ေတြနဲ႔ နမူနာအေျဖေပးထားတာ မတူလို႔ နားမလည္ဘဲ စာလာေမးၾကတဲ့အေပၚအေျခခံျပီး ရႈေထာင့္ တစ္မ်ိဳးက ခ်ဥ္းကပ္ၾကည့္ထားတာပါ။

          Reported speech ဆိုတာ ဘာလဲ။ ဘာေၾကာင့္ ဒီလိုသုံးရတာလဲ။ ဒါကို မေျပာခင္ ဒီဥပမာေပးထားတဲ့ အေျခအေနေလးကို အရင္ၾကည့္ပါ။ ဒီပုံေလး…

ဒီနမူနာအေျခအေနမွာ ေပါလ္ ေျပာတာကို ကိုယ္ကၾကားရတယ္ဆိုပါေတာ့။ ဟုတ္ျပီ။ သူေျပာခဲ့တဲ့ စကားကို တစ္ေယာက္ေယာက္ကို ျပန္ေျပာျပခ်င္ရင္ ေျပာပုံေျပာနည္း ႏွစ္မ်ိဳးရွိတယ္။ သူေျပာတဲ့အတိုင္း တိုက္ရိုက္ျပန္ေျပာခ်င္ေျပာ၊ မေျပာခ်င္ရင္ ကိုယ့္စကားကိုသုံးျပီး တဆင့္ ျပန္ေျပာရင္ေျပာေပါ့။ အဂၤလိပ္လိုဆိုရင္ ဒါေတြကို

          (1) Direct Speech and

          (2) Indirect or reported Speech  လို႔ သိထားတယ္မဟုတ္လား။ 

          Paul ရဲ႕ စကားအတိုင္း အတိအက်ျပန္ေျပာမယ္ (direct speech)။ ဒီလိုျဖစ္မယ္။

o   Paul said “I’m feeling ill.”

o   ေပါလ္ကေျပာတယ္ “ငါေနမေကာင္းျဖစ္ေနတယ္”။

          (ပံုထဲမွာ သူေျပာခဲ့တဲ့အတိုင္း တေသြမတိမ္းပဲေနာ္။ ဒါက တိုက္ရိုက္စကား)

          reported speech သုံးလို႔လည္း ရေသးတယ္။

o   Paul said that he was feeling ill.

          ေပါလ္က သူေနမေကာင္းျဖစ္ေနတယ္လို႔ ေျပာတယ္။ (ေဟာ.. ဒါက်ေတာ့ တိုက္ရိုက္ေျပာတာ မဟုတ္ေတာ့ျပန္ဘူး။ သူေျပာခဲ့တဲ့ အဓိပၸာယ္ကို ကိုယ့္ရဲ႕ ဝါက်ေတြ သုံးျပီး ေျပာတာပဲ။)

          အခုေျပာမွာက reported speech အေၾကာင္းမဟုတ္လား။ အဲဒီေတာ့ အဲဒါအေၾကာင္းေလး ဆက္ၾကည့္ရေအာင္။

          တဆင့္ျပန္ေျပာတယ္ဆိုကတည္းက ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေျပာတဲ့အခါ သုံးႏႈန္းတဲ့ I, we မသုံးသင့္ဘူး ဆိုတာ ျမင္သင့္ျပီ။ အဲဒီလိုပဲ သူမ်ားကို တိုက္ရိုက္ ရည္ညႊန္းတဲ့ you လည္း ဘယ္သုံးသင့္ပါ့ေတာ့မလဲ။ ဒါေၾကာင့္ အဲဒီလို pronoun ေတြကို he, she, it, they စတဲ့ third person ပုံစံေတြကို ေျပာင္းေပးရတယ္။ 

          ေနာက္ထပ္ အေရးၾကီးတဲ့ အခ်က္ကေတာ့ တစ္ေယာက္ေယာက္ ေျပာတဲ့စကားကို တဆင့္ျပန္ေျပာတဲ့အခါ အခ်ိန္ေတြကြာသြားျပီေလ။ သူေျပာတဲ့စကားက ျပီးခဲ့ျပီ။ အတိတ္မွာ ျဖစ္ခဲ့ျပီ။ ဒါေၾကာင့္ present ပုံစံကို past ေျပာင္းေပးဖို႔ဆိုတာ အင္မတန္အေရးၾကီးတဲ့ အခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီဥပမာေတြလို ေျပာင္းေပးရတာေပါ့။
am/ is > was
do/does > did
are > were
have/has > had
can > could
will > would
want/like/know/go etc. > wanted/liked/knew/went etc

          ေနာက္တစ္ခုက ေသခ်ာတဲ့ အခ်ိန္၊ ေနရာျပတဲ့စကားလုံးေတြကို မေသခ်ာတဲ့ပုံစံကို ေျပာင္းေပးရတယ္။ ဒါကလည္း ရွင္းပါတယ္။ ေျပာတဲ့သူေျပာတုန္းက အခ်ိန္ေတြ၊ ေနရာေတြ ေသခ်ာေပမဲ့ တဆင့္ျပန္ေျပာတဲ့အခ်ိန္မွာ ဘယ္အခ်ိန္ကုိ ရည္ညႊန္းသလဲ၊ ဘယ္ေနရာ ရည္ညႊန္းသလဲ ေသခ်ာေတာ့တာမွ မဟုတ္တာ။

          ေျပာင္းေပးရတဲ့ နမူနာေလးေတြ

here > there
now > then
yesterday > the day before

          ခုေျပာခဲ့တာေတြက မိတ္ဆက္ေလးေတြေပါ့။ ဆရာ၊ ဆရာမအမ်ားစု၊ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူ အမ်ားစု သိသားျပီးသားေတြပါ။ (အေသးစိတ္ ေရးထားတာေလး လိုခ်င္ရင္လည္း ေျပာပါ။ ေပးပါမယ္)

          အေရးၾကီးျပီး နားမလည္ထားဘူးဆိုရင္ သံသယျဖစ္စရာေကာင္းတဲ့ အခ်က္ေတြကေတာ့ ဒီလို။

          စာသင္တဲ့အခါ V₂ (past simple) ဆိုရင္ had + V₃ (past perfect) ေျပာင္းခိုင္းၾကတယ္မဟုတ္လား။ အိုေက။ မမွားပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ past simple ကိုလည္း သုံးတာ မ်ားတယ္ဆိုတာ သိရပါမယ္။

          ဒီစာေလးဖတ္ၾကည့္ပါ။

          The past simple (did/saw/knew etc.) can usually stay the same in reported speech, or you can change it to the past perfect (had done/had seen/ had known etc.).

          reported speech မွာ past simple က ပုံစံအတူတူပဲ ရွိေနႏိုင္ေလ့ရွိတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ရင္လည္း past perfect ပုံစံကို ေျပာင္းႏိုင္သတ့ဲ။

          ဒီစာေၾကာင္းအရ reported speech သုံးျပီး ျပန္ေျပာတဲ့အခါ ေျပာေလ့ရွိတာ past simple (V₂) ျဖစ္တယ္။ ေျပာင္းခ်င္မွသာ had + V₃ ေျပာင္းတယ္ဆိုတာ သိႏိုင္ျပီေပါ့။ V₂ ဆို  had + V₃ ဆိုျပီး ပုံေသမွတ္ထားတဲ့သူေတြဟာ past simple (V₂) နဲ႔ပဲ ေျဖထားတာေတြကို ေတြ႔ရတာအခါ နားမလည္ ျဖစ္ရတတ္ပါတယ္။

          ဒီဥပမာကို ၾကည့္ပါ။

          direct >> Paul said ‘I woke up feeling ill, so I didn’t go to work.’

          reported >> Paul said (that) he woke up feeling ill, so he didn’t go to                                             work. (or)

                                      Paul said (that) he had woken up feeling ill, so he hadn’t                                             gone to work.

          that ကို (…) ထဲ ထည့္ထားရတာက ထည့္လို႔လည္းရတယ္။ ျဖဳတ္ထားခဲ့လည္း ရတယ္ဆိုတာ သေဘာ။ statement ဝါက်မို႔ that မျဖစ္မေန ထည့္ရမယ္လို႔လည္း မဟုတ္ျပန္ဘူး။

          ေနာက္ထပ္ သိသင့္တဲ့ တစ္ခ်က္ကိုလည္း ေျပာပါဦးမယ္။ reported speech မွာ present simple ကို past simple ေျပာင္းေပးရတယ္ဆိုေပမဲ့ အျမဲတမ္းေျပာင္းေပးဖို႔ လိုအပ္တာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ဒီစာေၾကာင္းကို ဖတ္ၾကည့္ပါ။

          If the situation is the same, you do not need to change the verb to the past.

          အေျခအေနက အတူတူပဲ ဆိုရင္ verb ကို past ေျပာင္းေပးစရာ မလိုပါဘူးတဲ့။

          အေျခအေနတူတယ္ဆိုတာ ဘာကို ေျပာတာလဲ။ ဒီနမူနာေလး ဖတ္ၾကည့္ရင္ ရွင္းသြားလိမ့္မယ္။

          Direct speech >> Paul said ‘My new job is boring’.

          Reported speech >> Paul said that his new job is boring.

          ေပါလ္ရဲ႕ အလုပ္က ျငီးေငြ႔စရာေကာင္းတယ္ဆိုတဲ့ အေျခအေနဟာ ေပါလ္ေျပာတုန္းကနဲ႔ ကိုယ္က တဆင့္ျပန္ေျပာတဲ့အခါမွာ မေျပာင္းလဲသြားဘူးေလ။ အရင္ကလည္း ျငီးေငြ႔ဖို႔ေကာင္းတာပဲ။ ခုလည္း ျငီးေငြ႔ဖို႔ေကာင္းတာပဲ။ ဒါကို နမူနာယူျပီး ကမၻာၾကီးက လုံးဝန္းတယ္။ သၾကားက ခ်ိဳတယ္။ စတဲ့ ဥပမာေတြလည္း အတူတူပဲဆိုတာ နားလည္ သင့္ပါတယ္။

          ဒီလိုေျပာလို႔ present simple ကို past simple ေျပာင္းရင္ မွားသတဲ့လား။ မမွားပါဘူး။ ေျပာင္းလို႔ ရပါတယ္။

          ဒီလိုမ်ိဳးေပါ့။

          Paul said that his new job was boring.

          ဒီစာရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ကို အက်ဥ္းသေဘာ ေျပာရရင္ အဂၤလိပ္စာဟာ ဘာသာစကား ျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ “ဒီလိုပုံစံနဲ႔ပဲေရး၊ ဒီလိုလုပ္မွ အမွန္၊ ဒီလိုမေျဖရင္ အမွတ္မေပးဘူး” ဆိုတာထက္ အသုံးခ်တဲ့ နယ္ပယ္ဘက္ေရာက္ေအာင္ ဆရာ၊ ဆရာမေတြဘက္က အားေပးေစခ်င္ပါတယ္။ ဒီလိုအားေပးႏိုင္ဖို႔အတြက္ ဘာသာစကား အျမင္က်ယ္ဖို႔လိုပါတယ္။

          တတ္ကြ်မ္းနားလည္တဲ့သူေတြနဲ႔ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးတာ၊ စာအုပ္စာတမ္းေတြ အျမဲမျပတ္ ေလ့လာေနတာဟာ ကိုယ့္အတြက္၊ ကိုယ့္ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ဆိုတဲ့ နယ္ပယ္ထက္ေက်ာ္လြန္ျပီး ႏိုင္ငံအတြက္ပါ အက်ိဳးရွိတယ္ဆိုတာေလး မွတ္ယူေစခ်င္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အတူတူ ၾကိဳးစားၾကရေအာင္လားဗ်ာ။

         

Ref: English Grammar in Use (Raymond Murphy)